ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਆਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਕਾਲੀ ਚਾਦਰ ਹੋਰ ਵੀ ਘਣੀ ਹੁੰਦੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ 27 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੀ ਦਿਨ ‘ਚ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ 147 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ, ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਸੀਜ਼ਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦਿਨਾਂ-ਦਰ-ਦਿਨ ਵਾਧਾ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਕ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ 15 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ ਕੁੱਲ 890 ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਤ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਵਧਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਸੰਗਰੂਰ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ; ਦੱਖਣੀ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਤੇਜ਼
27 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ 147 ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 32 ਮਾਮਲੇ ਸੰਗਰੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਕੁੱਲ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਲਗਭਗ ਪੰਜਵੇਂ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਵਧ ਰਹੀ ਚੁਣੌਤੀ ਨੂੰ ਸਪਸ਼ਟ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਤਰਨਤਾਰਨ 25 ਕੇਸਾਂ ਨਾਲ, ਤੀਜੇ ‘ਤੇ ਬਠਿੰਡਾ 19 ਕੇਸਾਂ ਨਾਲ ਅਤੇ ਚੌਥੇ ‘ਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ 15 ਕੇਸਾਂ ਨਾਲ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਦੱਖਣੀ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖੇਤਰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹਨ।
| ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ | ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ |
|---|---|
| ਸੰਗਰੂਰ | 32 |
| ਤਰਨਤਾਰਨ | 25 |
| ਬਠਿੰਡਾ | 19 |
| ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ | 15 |
| ਬਰਨਾਲਾ | 10 |
| ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ | 7 |
| ਮੋਗਾ | 7 |
| ਪਟਿਆਲਾ | 7 |
| ਕਪੂਰਥਲਾ | 6 |
| ਮਾਨਸਾ | 4 |
| ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ | 3 |
| ਜਲੰਧਰ | 3 |
| ਫਰੀਦਕੋਟ | 2 |
| ਫਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ | 2 |
| ਫ਼ਾਜ਼ਿਲਕਾ | 2 |
| ਲੁਧਿਆਣਾ | 1 |
| ਮੁਕਤਸਰ | 1 |
| SBS ਨਗਰ | 1 |
ਕਿਸਾਨ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਅੱਗ ਕਿਉਂ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ?
ਫਸਲ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਇਹ ਸਮਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਤਣਾਭਰਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਝੋਨੇ ਦੀ ਪਰਾਲੀ:
• ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਚਾਰੇ ਲਈ ਉਚਿਤ ਨਹੀਂ
• ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਬਚੀ ਰਹੇ ਤਾਂ ਅਗਲੀ ਫਸਲ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਰੁਕਦੀ ਹੈ
• ਪਰਾਲੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦਾ ਖ਼ਰਚ ਵਧੇਰੇ
ਕਣਕ ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਸਮਾਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਬਚਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਕਰਕੇ ਕਿਸਾਨ ਤੁਰੰਤ ਖੇਤ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾਉਣ ਨੂੰ ਹੀ ਆਸਾਨ ਤੇ ਤੇਜ਼ ਤਰੀਕਾ ਸਮਝਦੇ ਹਨ।
ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ‘ਤੇ ਭਾਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਨਾਲ
• ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਧੂਂਏ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵੱਧਦੀ
• AQI ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਦਾ
• ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ
ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਹ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਕੇਸ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ
ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਸਬਸਿਡੀ, ਜਾਗਰੂਕਤਾ, ਜੁਰਮਾਨੇ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਸਥਿਤੀ ‘ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਅੰਕੜੇ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਅਜੇ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।