ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ (Kidney Stone) ਇੱਕ ਐਸੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਦਰਦ ਸਹਿਣਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਇਸ ਦਰਦ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਹ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਕਿੰਨਾ ਤੇਜ਼ ਅਤੇ ਚੁਭਣ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਡਾਕਟਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਨੂੰ ਨੈਫਰੋਲਿਥਿਆਸਿਸ (Nephrolithiasis) ਜਾਂ ਯੂਰੋਲਿਥਿਆਸਿਸ (Urolithiasis) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਖਣਿਜ ਅਤੇ ਨਮਕ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਣ ਕਰਕੇ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ
ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹੌਲੇ-ਹੌਲੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਦਰਦ ਬੇਹੱਦ ਵੱਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ ਹਨ:
ਪਿੱਠ ਜਾਂ ਕਮਰ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ ਦਰਦ
ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਦਰਦ (ਡਾਇਸੂਰੀਆ)
ਪਿਸ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਆਉਣਾ
ਮਤਲੀ, ਉਲਟੀ ਅਤੇ ਬੁਖਾਰ
ਜੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਨਾ ਮਿਲੇ, ਤਾਂ ਪੱਥਰੀ ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਗੁਰਦੇ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਅੰਗਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਘਰੇਲੂ ਉਪਚਾਰ ਜੋ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪੱਥਰੀ ਨੂੰ ਘੁਲਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ
ਨਾਸਿਕ ਦੇ ਨੈਚਰੋਪੈਥ ਮਿਲਿੰਦ ਪੋਟੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕੁਝ ਕੁਦਰਤੀ ਨੁਸਖੇ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਪਣਾਏ ਜਾਣ ਨਾਲ ਪੱਥਰੀ ਦੇ ਆਕਾਰ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦਰਦ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਨਿੰਬੂ ਦਾ ਰਸ
ਨਿੰਬੂ ਪਾਣੀ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੀਣ ਨਾਲ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਨਿੰਬੂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸਿਟਰਿਕ ਐਸਿਡ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਪੱਥਰੀ ਦੇ ਬਣਨ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਰਾਹੀਂ ਪੱਥਰੀ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਰੀਰ ਦੇ ਟਾਕਸਿਨ ਨੂੰ ਵੀ ਬਾਹਰ ਕੱਢਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
- ਤੁਲਸੀ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦਾ ਜੂਸ
ਤੁਲਸੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਐਸੀਟਿਕ ਐਸਿਡ ਪੱਥਰੀ ਨੂੰ ਹੌਲੇ-ਹੌਲੇ ਘੁਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਤੁਲਸੀ ਦੇ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਅਤੇ ਐਂਟੀਬੈਕਟੀਰੀਅਲ ਗੁਣ ਬਲੈਡਰ ਅਤੇ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹਨ। ਸਵੇਰੇ ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਤੁਲਸੀ ਦਾ ਰਸ ਪੀਣ ਨਾਲ ਖਾਸ ਫ਼ਾਇਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਓਵਾ ਦਾ ਪਾਣੀ
ਘਰ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲਣ ਵਾਲਾ ਓਵਾ (ਅਜਵਾਇਨ) ਪਿਸ਼ਾਬ ਨਾਲੀ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਪੱਥਰੀ ਨੂੰ ਘੁਲਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ। ਕੋਸੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਓਵਾ ਮਿਲਾ ਕੇ ਸਵੇਰੇ ਪੀਣ ਨਾਲ ਪੱਥਰੀ ਹੌਲੇ-ਹੌਲੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਰਾਹੀਂ ਬਾਹਰ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਅਨਾਰ ਦਾ ਜੂਸ
ਅਨਾਰ ਦਾ ਜੂਸ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟਸ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਗੁਰਦੇ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਦਾ ਹੈ। ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਨਾਰ ਦਾ ਜੂਸ ਪੀਣ ਨਾਲ ਪੱਥਰੀ ਦਾ ਆਕਾਰ ਵੱਧਣ ਤੋਂ ਰੁਕ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀ ਐਸੀਡਿਟੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਗਵਾਂਕੁਰਾ ਦਾ ਜੂਸ
ਗਵਾਂਕੁਰਾ (Wheatgrass) ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਫਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੱਥਰੀ ਨੂੰ ਘੁਲਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਵੇਰੇ ਇਸ ਦਾ ਜੂਸ ਪੀਣ ਨਾਲ ਗੁਰਦਿਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਲਾਹ
ਇਹ ਘਰੇਲੂ ਨੁਸਖੇ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਛੋਟੀ ਪੱਥਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਦਰਦ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਰਹੇ ਜਾਂ ਪੱਥਰੀ ਵੱਡੀ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਪਾਣੀ ਵੱਧ ਪੀਣਾ, ਨਮਕ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘੱਟ ਰੱਖਣਾ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਖੁਰਾਕ ਅਪਣਾਉਣਾ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੁਦਰਤੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਪੱਥਰੀ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਅਤੇ ਰਾਹਤ ਸੰਭਵ ਹੈ, ਪਰ ਨਿਯਮਤ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਨਾਲ ਹੀ ਪੂਰਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।