ਪਿਤਾ ਬਣਨ ਲਈ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਪ੍ਰਚੁਰ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ (ਸਪਰਮ) ਦਾ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਖਰਾਬ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਉਹ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਨਾ ਰਹਿਣ, ਤਾਂ ਪੁਰਸ਼ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕਲੀਵਲੈਂਡ ਕਲੀਨਿਕ ਦੀ ਯੂਰੋਲੋਜਿਸਟ ਡਾ. ਸਾਰਾ ਵਿਜ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਝ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਨਸ਼ੇ, ਬਲਕਿ ਕੁਝ ਕਾਨੂੰਨੀ ਦਵਾਈਆਂ ਵੀ ਸਪਰਮ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਸਥਾਈ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਸਥਾਈ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਕਿਹੜੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਨਸ਼ੇ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਨੁਕਸਾਨ
- ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਲਈ ਅਲਫ਼ਾ ਬਲਾਕਰ ਦਵਾਈਆਂ – ਇਹ ਦਵਾਈਆਂ ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਗਲੈਂਡ ਦੇ ਵਧਣ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ਾਬ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਡਾ. ਵਿਜ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਸੈਕਸ ਦੌਰਾਨ ਸਪਰਮ ਦੇ ਨਿਕਾਸ (ਇਜੈਕੁਲੇਸ਼ਨ) ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਕਈ ਵਾਰ ਇਜੈਕੁਲੇਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।
- ਐਂਟੀ-ਡਿਪ੍ਰੈਸ਼ਨ ਦਵਾਈਆਂ – ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਡਿਪ੍ਰੈਸ਼ਨ ਵਿਰੋਧੀ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈਣ ਨਾਲ ਸਪਰਮ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਪੁਰਸ਼ ਪਰਿਵਾਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਨਹੀਂ ਲੈਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ।
- ਕੀਮੋਥੈਰੇਪੀ – ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਕੀਮੋਥੈਰੇਪੀ ਸਪਰਮ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਲਾਜ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਪਰਮ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਵਾਪਸ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਥਾਈ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰੁਕ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਅਫ਼ੀਮ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਣੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥ – ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵੇਚੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਪਰਮ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਹਨ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਅਫ਼ੀਮ ਵਰਤਣ ਨਾਲ ਟੈਸਟੋਸਟੀਰੋਨ ਹਾਰਮੋਨ ਦੀ ਉਤਪਾਦਨ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਪਰਮ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੋਵੇਂ ‘ਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
- ਕੇਟੋਕੋਨਾਜ਼ੋਲ – ਫੰਗਸ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਇਹ ਦਵਾਈ ਜੇਕਰ ਗੋਲੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਈ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਸਪਰਮ ਉਤਪਾਦਨ ਘਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕ੍ਰੀਮ ਜਾਂ ਪਾਊਡਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- 5 ਅਲਫ਼ਾ ਰਿਡਕਸ਼ਨ ਇਨਹਿਬੀਟਰਸ – ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਝੜਨ ਜਾਂ ਵਧੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਇਹ ਦਵਾਈਆਂ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕਾਮੇਛਾ (ਲਿਬਿਡੋ) ਅਤੇ ਸਪਰਮ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਵਾਈ ਬੰਦ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਹਾਲਤ ਸੁਧਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਲੈਣ ਨਾਲ ਪਿਤਾ ਬਣਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਹੋਰ ਦਵਾਈਆਂ – ਮਿਰਗੀ, ਐਚਆਈਵੀ, ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਲਈ ਕੁਝ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ, ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਅਲਸਰ, ਗਠੀਆ ਅਤੇ ਕੋਲਾਈਟਿਸ ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁਝ ਦਵਾਈਆਂ ਵੀ ਸਪਰਮ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਪਰਮ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ
ਡਾ. ਸਾਰਾ ਵਿਜ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਦੋਂ ਇਹਨਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਜਾਂ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਪਰਮ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਹੌਲੇ-ਹੌਲੇ ਮੁੜ ਨਾਰਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਦਵਾਈਆਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਲੈਂਦੇ ਰਹਿਣ, ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਸਥਾਈ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪਿਤਾ ਬਣਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹੋ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆ ਆ ਰਹੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦੱਸੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈ ਰਹੇ ਹੋ। ਡਾਕਟਰ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਵਿਕਲਪਿਕ ਇਲਾਜ ਜਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੁਦਰਤੀ ਖੁਰਾਕ ਨਾਲ ਸੁਧਾਰ
ਸਪਰਮ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਆਪਣੀ ਡਾਇਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ:
- ਅਨਾਰ, ਕੇਲਾ, ਪਾਲਕ ਅਤੇ ਕੱਦੂ ਦੇ ਬੀਜ – ਐਂਟੀ ਆਕਸੀਡੈਂਟ ਅਤੇ ਖਣਿਜਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ।
- ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ (ਬਾਦਾਮ, ਅਖਰੋਟ) – ਸਿਹਤਮੰਦ ਚਰਬੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੇ ਸਰੋਤ।
- ਲਸਣ ਅਤੇ ਮੇਥੀ – ਖੂਨ ਦੇ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਦੇ ਹਨ।
- ਚੀਆ ਬੀਜ ਅਤੇ ਡਾਰਕ ਚਾਕਲੇਟ – ਹਾਰਮੋਨ ਸੰਤੁਲਨ ਲਈ ਲਾਭਕਾਰੀ।
- ਫੈਟੀ ਫਿਸ਼ (ਸੈਲਮਨ, ਟੂਨਾ) – ਓਮੇਗਾ-3 ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ ਸਪਰਮ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਸੁਧਾਰਦੇ ਹਨ।
ਨਤੀਜਾ
ਚਾਹੇ ਇਹ ਕਾਨੂੰਨੀ ਦਵਾਈਆਂ ਹੋਣ ਜਾਂ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਨਸ਼ੇ, ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਪੁਰਸ਼ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖਤਰਾ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਕੋਈ ਦਵਾਈ ਲੈ ਰਹੇ ਹੋ ਜਾਂ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਿਤਾ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।