ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਦੀ Monetary Policy (ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ) ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਅੱਜ ਯਾਨੀ 6 ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਮੀਟਿੰਗ 8 ਫਰਵਰੀ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ। ਮਾਹਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ RBI ਦੀ ਬੈਠਕ ‘ਚ ਰੈਪੋ ਰੇਟ ‘ਚ ਵਾਧੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਵੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ RBI ਰੈਪੋ ਰੇਟ 0.25% ਤੱਕ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋਕਿ ਫਿਲਹਾਲ 6.25% ਹੈ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਹਰ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਬੈਠਕ ਅਪ੍ਰੈਲ ‘ਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਫਿਰ RBI ਨੇ ਰੈਪੋ ਰੇਟ ਨੂੰ 4% ‘ਤੇ ਸਥਿਰ ਰੱਖਿਆ। ਪਰ RBI ਨੇ 2 ਅਤੇ 3 ਮਈ ਨੂੰ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਾ ਕੇ ਰੈਪੋ ਰੇਟ 0.40% ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 4.40% ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਰੇਪੋ ਦਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬਦਲਾਅ 22 ਮਈ 2020 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 6 ਤੋਂ 8 ਜੂਨ ਨੂੰ ਹੋਈ ਬੈਠਕ ‘ਚ ਰੈਪੋ ਰੇਟ ‘ਚ 0.50 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਵਿਆਜ ਦਰ 5.90% ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਦਸੰਬਰ ‘ਚ ਵਿਆਜ ਦਰ ਵਧਾ ਕੇ 6.25 ਫੀਸਦੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਰੇਪੋ ਰੇਟ ਉਹ ਦਰ ਹੈ ਜਿਸ ‘ਤੇ RBI ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ‘ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੈਂਕ ਇਸ ਕਰਜ਼ੇ ਨਾਲ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਰਿਵਰਸ ਰੇਟ ਉਹ ਦਰ ਹੈ ਜਿਸ ‘ਤੇ RBI ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮਾਂ ‘ਤੇ ਵਿਆਜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਕਿ ਰਿਵਰਸ ਰੈਪੋ ਰੇਟ ਰਾਹੀਂ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਕਦੀ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਥਿਰ ਰੇਪੋ ਦਰ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਲੋਨ ਦੀਆਂ ਦਰਾਂ ਵੀ ਸਥਿਰ ਰਹਿਣਗੀਆਂ।