ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਤੇ ਭਰੋਸੇ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੰਦੀ ਇੱਕ ਚੌਕਾਉਂਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਸੈਂਟਰਲ ਡਰੱਗਜ਼ ਸਟੈਂਡਰਡ ਕੰਟਰੋਲ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ (CDSCO) ਵੱਲੋਂ ਸਤੰਬਰ 2025 ਲਈ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਿਪੋਰਟ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਾਰਕੀਟ ‘ਚ ਵਿਕ ਰਹੀਆਂ ਕਈ ਦਵਾਈਆਂ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ਾਇਦੇ ਦੀ ਥਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਿਕ:

• 112 ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਟੈਸਟਾਂ ਵਿੱਚ ਫੇਲ੍ਹ
• 3 ਖੰਘ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ‘ਤੇ ਅਸਫਲ
• ਇੱਕ ਖੰਘ ਸਿਰਪ ਨਕਲੀ ਪਾਇਆ ਗਿਆ

ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਿਗਆਂ, ਕੈਂਸਰ, ਸ਼ੂਗਰ, ਦਮਾ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਦਰਦ, ਸੋਜ, ਅਨੀਮੀਆ, ਲਾਗ ਅਤੇ ਮਿਰਗੀ ਵਰਗੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਚਿੰਤਾ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵੀ ਵਾਧਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਪੰਜਾਬ ਵੀ ਰਹਿ ਨਾ ਸਕਿਆ ਬਚਿਆ

ਗੁਣਵੱਤਾ ਫੇਲ੍ਹ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ 11 ਦਵਾਈਆਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹਦੇ ਨਾਲ ਇਹ ਸਵਾਲ ਉਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ ਜੋ ਭਰੋਸਾ ਕਰਕੇ ਦਵਾਈਆਂ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ, ਕੀ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਸਹੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਾਂ ਇੱਕ ਜੋਖਿਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ?

ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤੇ ਅਸਫਲ ਸੈਂਪਲਾਂ ਦੀ ਰਾਜਵਾਰ ਤਫ਼ਸੀਲ:

ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੋਲਡਰਿਫ ਸਮੇਤ 8 ਦਵਾਈਆਂ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ, ਜੋ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਖੰਘ ਸਿਰਪ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕਿਤੇ ਨਾ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਵੱਡੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ।

ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਹੁਕਮ

CDSCO ਨੇ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸਫਲ ਬੈਚਾਂ ਨੂੰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਹਟਾਇਆ ਜਾਵੇ।
ਹਸਪਤਾਲਾਂ, ਡਾਕਟਰਾਂ ਅਤੇ ਫਾਰਮਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ਕਿ:

• ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਦਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਸਟੌਰ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਵਾਪਸ ਕਰੋ
• ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੇ ਵਿਕਲਪ ਹੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੋ

ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਚੇਤਾਵਨੀ

ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਦਵਾਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਿਸਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ‘ਤੇ ਵੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ:

• ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਫਾਰਮਾਸੀ ਤੋਂ ਹੀ ਦਵਾਈ ਖਰੀਦਣ
• ਨੇਮਪਲੇਟ, ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਿੰਗ ਡੀਟੇਲ ਤੇ ਬੈਚ ਨੰਬਰ ਜਾਂਚਣ
• ਕੋਈ ਸਾਈਡ ਇਫ਼ੈਕਟ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ

ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੀ ਘੰਟੀ ਹੈ। ਜਦ ਦਵਾਈ ਜੋ ਇਲਾਜ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਉਹੀ ਜਾਨ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣੇ, ਤਾਂ ਫਿਰ ਸੋਚ, ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਰਾਹੀਂ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।

ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਹੋਰ ਵੱਡੇ ਫੈਸਲੇ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੇਖਣ ਲਈ ਮਿਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।