ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ – ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿਹਤ ਮਿਸ਼ਨ (NHM) ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਹੜਤਾਲ ਨੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਟ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਪਣੀਆਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਲਟਕ ਰਹੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਰਮਚਾਰੀ 18 ਅਗਸਤ ਤੋਂ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਮੇਂ ਲਈ ਹੜਤਾਲ ‘ਤੇ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਨੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੋੜ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸੂਬੇ ਦੇ 14,678 ਠੇਕਾ ਐਨਐਚਐਮ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦਿਆਂ ਤੋਂ ਸਮੂਹਕ ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਦੰਡਾਤਮਕ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ 25 ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਡਾ. ਅਮਿਤ ਕੁਮਾਰ ਮੀਰੀ, ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਕੌਸ਼ਲੇਸ਼ ਤਿਵਾੜੀ ਅਤੇ ਸੂਬਾਈ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਹੇਮੰਤ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਹਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਿੰਹਾ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਬਰਖ਼ਾਸਤਗੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਨੁਚਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸੰਚਾਰ ਦੀ ਬਜਾਏ ਦਮਨਕਾਰੀ ਨੀਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।
ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਮੰਗਾਂ
ਐਨਐਚਐਮ ਯੂਨੀਅਨ ਨੇ 10 ਸੂਤਰਾਂ ਵਾਲਾ ਚਰਟਰ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਅੱਗੇ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ –
- ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਨਿਯਮਤਕਰਨ (Regularization)
- ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਕੇਡਰ ਦਾ ਗਠਨ
- ਗ੍ਰੇਡ ਪੇਅ ਅਤੇ ਤਰਸਯੋਗ ਨਿਯੁਕਤੀ
- ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਸਿਹਤ ਬੀਮਾ ਕਵਰ
- ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਜਾਂ ਸਿਹਤ ਕਾਰਨਾਂ ਨਾਲ 30 ਦਿਨ ਦੀ ਤਨਖਾਹ ਵਾਲੀ ਛੁੱਟੀ
ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਯੂਨੀਅਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 160 ਵਾਰ ਮੰਗ ਪੱਤਰ ਦਿੱਤੇ, ਪਰ ਹਰ ਵਾਰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੋਈ ਢੁਕਵਾਂ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਆਇਆ।
ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਪੱਖ
ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ, 13 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸਟੇਟ ਹੈਲਥ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 10 ਵਿੱਚੋਂ ਚਾਰ ਮੰਗਾਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ CR ਮੁਲਾਂਕਣ ਵਿੱਚ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ, 30 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਤਨਖਾਹ ਵਾਲੀ ਛੁੱਟੀ, 27% ਤਨਖਾਹ ਵਾਧਾ ਅਤੇ 10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਸਿਹਤ ਬੀਮਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਤਿੰਨ ਮੰਗਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਖਾਸ ਕਮੇਟੀ ਕੋਲ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਨਿਯਮਤਕਰਨ ਜਿਹੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਨਿਪਟਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਨੋਟਿਸ ਦੇਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕਰਮਚਾਰੀ ਡਿਊਟੀ ‘ਤੇ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਆਏ, ਇਸ ਲਈ 25 ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਰਖ਼ਾਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਹੜਤਾਲ ਦਾ ਅਸਰ
ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 16,000 ਕਰਮਚਾਰੀ ਹੜਤਾਲ ‘ਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਸੇਵਾ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਡਾਕਟਰ, ਨਰਸ, ਟੈਕਨੀਸ਼ੀਅਨ, ਲੈਬ ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਟਾਫ਼ ਕੰਮ ‘ਤੇ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਈ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਇਲਾਜ ਰੁਕਣ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਬਣ ਗਏ ਹਨ।
ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ
ਡਾ. ਅਮਿਤ ਕੁਮਾਰ ਮੀਰੀ ਨੇ ਸਪਸ਼ਟ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਰਮਚਾਰੀ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਅੰਦੋਲਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਦ ਤਕ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ, ਹੜਤਾਲ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਿੱਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ – “ਜੇਕਰ ਬਰਖ਼ਾਸਤਗੀ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਅਤੇ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵਟਸਐਪ ਰਾਹੀਂ ਭੇਜਣ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਇੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਦਿਖਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਫ਼ੈਸਲੇ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇਹੀ ਗਤੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਗਈ?”
👉 ਇਸ ਸਮੇਂ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਐਨਐਚਐਮ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਇਹ ਹੜਤਾਲ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਬਣ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ‘ਤੇ ਵੀ ਵੱਡਾ ਅਸਰ ਪਾ ਰਹੀ ਹੈ