ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ (ਪਾਲ): ਹਰ ਸਾਲ ਦੀਵਾਲੀ ਦੀ ਰੌਣਕ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਪਟਾਕੇ ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸਾਬਿਤ ਹੋਏ। 21 ਸਾਲਾ ਸੀਮਾ (ਨਾਮ ਬਦਲਿਆ ਗਿਆ) ਮੰਡੀ ਤੋਂ ਹੈ, ਜੋ ਦੀਵਾਲੀ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਪਟਾਕੇ ਦੇ ਧੱਕੇ ਕਾਰਨ ਪੀ. ਜੀ. ਆਈ. ਰੈਫ਼ਰ ਹੋਈ। ਸੀਮਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਐਨਕਾਂ ਲਗਾਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ, ਪਰ ਪਟਾਕਾ ਇੰਨਾ ਤੀਬਰ ਸੀ ਕਿ ਐਨਕ ਟੁੱਟ ਗਏ ਅਤੇ ਟੁੱਟੇ ਹੋਏ ਕਾਂਚ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਉਸਦੀ ਅੱਖ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਗਏ। ਤੁਰੰਤ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਮੁੱਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੀ. ਜੀ. ਆਈ. ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅੱਖ ਨੂੰ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਹੱਦ ਅਜੇ ਤੱਕ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਸਕੀ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਹੋਰ ਮਰੀਜ਼ ਵੀ ਪੀ. ਜੀ. ਆਈ. ਪਹੁੰਚੇ, ਜਿਹੜੇ ਪਟਾਕੇ ਨਹੀਂ ਚਲਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਸਗੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਦੇਖ ਰਹੇ ਸਨ। 20 ਤੋਂ 22 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ 26 ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 23 ਮਰਦ ਅਤੇ 3 ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। 13 ਮਰੀਜ਼ ਬੱਚੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 14 ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸੀ, ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਬੱਚਾ ਸਿਰਫ਼ 3 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ।
ਡਾ. ਫੈਸਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਚਾਰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ 90 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੱਕ ਘੱਟ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਗੰਭੀਰ ਹੈ। 26 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 14 ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ-ਮੋਹਾਲੀ ਟ੍ਰਾਈਸਿਟੀ ਦੇ ਹਨ, ਬਾਕੀ ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਆਏ ਹਨ। ਰੁਚੀਪੂਰਕ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 11 ਮਰੀਜ਼ ਪਟਾਕੇ ਨਹੀਂ ਚਲਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਸਗੋਂ ਨੇੜੇ ਖੜ੍ਹੇ ਦੇਖ ਰਹੇ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ 15 ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ।
ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਤੱਥ:
- ਬੰਬ – 11, ਰਾਕੇਟ – 3, ਫੁਲਝੜੀ – 1, ਸਕਾਈ ਸ਼ਾਟ – 4, ਲੈਂਪ ਕੈਂਡਲ ਵੈਕਸ – 1, ਪੋਟਾਸ਼ ਗਨ – 1
- ਕੁੱਲ 10 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਰਜਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਪਈ, ਬਾਕੀ 16 ਨੂੰ ਬੰਦ ਗਲੋਬ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 4 ਗੰਭੀਰ ਸਨ।
ਪਟਾਕਿਆਂ ਨਾਲ 7 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ। ਤਿੰਨ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ‘ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗੀਆਂ। ਸਾਰੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਐਡਵਾਂਸਡ ਟਰਾਮਾ ਸੈਂਟਰ ਵਿਚ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਹਲਕੀ ਜਲਣ ਹੋਈ ਅਤੇ ਛੁੱਟੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਜਦਕਿ ਦੋ ਗੰਭੀਰ ਮਰੀਜ਼ ਬਰਨਜ਼ ਆਈ.ਸੀ.ਯੂ. ਅਤੇ ਐੱਚ.ਡੀ.ਯੂ. ਵਿੱਚ ਇਲਾਜ ਹੇਠ ਹਨ।
ਸਰਕਾਰੀ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 36 ਮਰੀਜ਼ ਪਟਾਕਿਆਂ ਨਾਲ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਤੋਂ 22, ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ 6, ਹਰਿਆਣਾ ਤੋਂ 4 ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ 3 ਮਰੀਜ਼ ਸਨ। 17 ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗੀਆਂ, ਅਤੇ 19 ਹੋਰਾਂ ਦਾ ਜਲਣ ਜਾਂ ਹੱਥ/ਚਿਹਰੇ ਦੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਲਈ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਮੁੱਲ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 1,685 ਮਰੀਜ਼ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੇ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਰੀਜ਼ ਜੀ.ਐੱਮ.ਐੱਸ.ਐੱਚ. ਪਹੁੰਚੇ, ਜਿੱਥੇ 884 ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸਿਵਲ ਹਸਪਤਾਲ ਮਨੀਮਾਜਰਾ ਵਿੱਚ 355, ਸੈਕਟਰ-22 ਵਿੱਚ 146 ਅਤੇ ਸੈਕਟਰ-45 ਵਿੱਚ 320 ਮਰੀਜ਼ ਪਹੁੰਚੇ। ਤਿਉਹਾਰ ਵਾਲੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਪਟਾਕਿਆਂ ਕਾਰਨ 193 ਲੋਕ ਝੁਲਸ ਗਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 53 ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗੀਆਂ।
ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਸੱਟਾਂ ਵਾਲੇ 8 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪੀ.ਜੀ.ਆਈ. ਰੈਫ਼ਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ 20 ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ ਵੀ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 18 ਮਰੀਜ਼ ਸੈਕਟਰ-16 ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਆਂਦੇ ਗਏ। ਡਾ. ਸੁਰੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਾਰੂਦ ਅਤੇ ਚੰਗਿਆੜੀਆਂ ਤੋਂ ਅੱਖਾਂ ਅਤੇ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੋਈ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਇਹ ਗ੍ਰਾਫ ਵਧਿਆ ਹੈ।
ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ‘ਚ ਪਟਾਕਿਆਂ ਦੀ ਬੇਪਾਰਵਾਹ ਵਰਤੋਂ ਨੇ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਲਈ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਘਟਨਾ ਬਣਾਈ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਲੋਕਾਂ ਲਈ, ਜੋ ਸਿਰਫ਼ ਪਟਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਰਹੇ ਸਨ।