ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ ਜੀਐਸਟੀ ਦਰਾਂ ਅੱਜ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਵਰਤੋਂ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ ਤੱਕ ਕਈ ਸਮਾਨ ਸਸਤੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਟੈਕਸ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਸਧਾਰਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ 12% ਅਤੇ 28% ਵਾਲੀਆਂ ਸਲੈਬਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਕੇ ਹੁਣ ਕੇਵਲ 5% ਅਤੇ 18% ਵਾਲੀਆਂ ਦੋ ਮੁੱਖ ਸਲੈਬਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਵੱਡੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨਾਲ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ, ਕੱਪੜੇ, ਜੁੱਤੀਆਂ, ਫਰਨੀਚਰ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਲਗਜ਼ਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਸਮਾਨ ਉੱਤੇ ਵਧੇਰੇ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਜੁੱਤੀਆਂ ’ਤੇ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ
ਪਹਿਲਾਂ 1,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਉੱਤੇ 5% GST ਲੱਗਦਾ ਸੀ, ਜਦਕਿ 1,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੀਮਤ ਵਾਲੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ’ਤੇ 12% ਦਰ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ 2,500 ਰੁਪਏ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਅਤੇ ਜੁੱਤੀਆਂ ਉੱਤੇ ਸਿਰਫ਼ 5% ਟੈਕਸ ਲੱਗੇਗਾ। ਬਿਸਤਰੇ, ਤੌਲੀਏ, ਹੱਥੀਂ ਬਣੇ ਫੈਬਰਿਕ, ਧਾਗੇ ਅਤੇ ਕਾਰਪੇਟਾਂ ਉੱਤੇ ਵੀ ਟੈਕਸ 12% ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 5% ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 2,500 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਕੀਮਤ ਵਾਲੀਆਂ ਕਮੀਜ਼ਾਂ, ਜੀਨਸ ਅਤੇ ਸਾੜੀਆਂ ’ਤੇ ਹੁਣ 18% GST ਲੱਗੇਗਾ।
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਹੋਵੇਗੀ ਸਸਤੀ
ਨਵੀਆਂ ਦਰਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਾਭ ਘਰੇਲੂ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ। ਅਮੂਲ, ਵੇਰਕਾ ਅਤੇ ਸਾਂਚੀ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਡੇਅਰੀ ਬ੍ਰਾਂਡਾਂ ਨੇ ਮੱਖਣ, ਘਿਓ, ਪਨੀਰ, ਚਾਕਲੇਟ, ਬੇਕਰੀ ਸਨੈਕਸ ਅਤੇ ਜੰਮੇ ਹੋਏ ਭੋਜਨ ਸਮੇਤ 400 ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਘਟਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੇਰਕਾ ਦੁੱਧ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਘੱਟੀਆਂ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਾਂਚੀ ਘਿਓ ਦੀ ਕੀਮਤ ਲਗਭਗ ₹40 ਤੱਕ ਘਟ ਜਾਵੇਗੀ। ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ, ਪੈਕ ਕੀਤੇ ਆਟੇ, ਸਾਬਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦਿਨਚਰਿਆ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੀ ਹੁਣ ਸਸਤੀ ਹੋਣਗੀਆਂ।
ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਉਪਕਰਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ
ਘਰੇਲੂ ਉਪਕਰਣ ਖਰੀਦਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਵੀ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ, ਡਿਸ਼ਵਾਸ਼ਰ, ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ, ਕੰਪਿਊਟਰ ਮਾਨੀਟਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਕਟੌਤੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਕੁਝ ਮਾਡਲਾਂ ਉੱਤੇ ਕੀਮਤ 4,500 ਰੁਪਏ ਤੋਂ 8,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ₹25,000 ਤੋਂ ਘੱਟ ਦੇ ਬਜਟ ਰੈਫ੍ਰਿਜਰੇਟਰ ਅਤੇ ਸਮਾਰਟਫ਼ੋਨ ਵੀ ਹੁਣ ਹੋਰ ਸਸਤੇ ਮਿਲਣਗੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਤਿਉਹਾਰੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਹੋਰ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਲਈ ਵੱਡਾ ਤੋਹਫ਼ਾ
ਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਬਾਈਕਾਂ ਦੇ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਲਈ ਵੀ ਨਵੀਆਂ ਜੀਐਸਟੀ ਦਰਾਂ ਸੁਖਾਵਾਂ ਸਾਬਤ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਮਾਰੂਤੀ ਸੁਜ਼ੂਕੀ ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਆਲਟੋ, ਸਵਿਫਟ, ਬ੍ਰੇਜ਼ਾ ਅਤੇ ਬਲੇਨੋ ਮਾਡਲਾਂ ਉੱਤੇ ₹1.2 ਲੱਖ ਤੱਕ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੋਪਹੀਆ ਵਾਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਈ ਮਾਡਲਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਮੀ ਆਵੇਗੀ।
ਲਗਜ਼ਰੀ ਸਮਾਨ ’ਤੇ ਵਧੇਰਾ ਭਾਰ
ਜਿੱਥੇ ਆਮ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਲਈ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਰਾਹਤ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਅਤੇ ਨਸ਼ੀਲੇ ਸਮਾਨ ਦੀ ਖਰੀਦਾਰੀ ਹੋਰ ਮਹਿੰਗੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸਿਗਰੇਟ, ਗੁਟਖਾ, ਪਾਨ ਮਸਾਲਾ ਅਤੇ ਚਬਾਉਣ ਵਾਲੇ ਤੰਬਾਕੂ ’ਤੇ ਹੁਣ 40% ਤੱਕ GST ਲੱਗੇਗਾ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਏਅਰੇਟਿਡ ਡ੍ਰਿੰਕਸ, ਮਿੱਠੇ ਸਾਫਟ ਡ੍ਰਿੰਕਸ ਅਤੇ 350cc ਤੋਂ ਵੱਧ ਇੰਜਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰਾਇਲ ਐਨਫੀਲਡ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਅਤੇ 650cc ਸੀਰੀਜ਼, ਹੋਰ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਅਲਕੋਹਲ, ਆਯਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਲਗਜ਼ਰੀ ਕਾਰਾਂ, SUV ਅਤੇ ਘੜੀਆਂ ’ਤੇ ਵੀ ਵੱਧ ਟੈਕਸ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਨਿਸ਼ਕਰਸ਼
GST 2.0 ਦੇ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਨਾਲ ਜਿੱਥੇ ਆਮ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਰੀਦਣ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲੇਗੀ, ਉੱਥੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਸਮਾਨ ਦੀ ਖਰੀਦਾਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਟੈਕਸ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਇਹ ਕਦਮ ਖਪਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਦੇਣ ਦੇ ਨਾਲ ਟੈਕਸ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਧਾਰਨ ਬਣਾਉਣ ਵੱਲ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।