ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਦੋਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਕੱਟ ਰਿਹਾ ਸਵੰਮਘੋਸ਼ਿਤ ਧਰਮਗੁਰੂ ਆਸਾਰਾਮ ਬਾਪੂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਚਰਚਾ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਾਜਸਥਾਨ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਉਸਨੂੰ ਡਾਕਟਰੀ ਇਲਾਜ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਨਿਯਮਤ ਜ਼ਮਾਨਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਅਦਾਲਤੀ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨਾਲ ਆਸਾਰਾਮ ਨੂੰ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲੇਗੀ।
ਇਸ ਸਮੇਂ ਆਸਾਰਾਮ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਤਬੀਅਤ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਨਾਜ਼ੁਕ ਦੱਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਕੀਲਾਂ ਦੀ ਮਾਣ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੀ ਉਮਰ ਅਤੇ ਬਿਗੜਦੀ ਸਿਹਤ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੁਣਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ।
ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ਮਾਨਤ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼, ਪਰ ਹਰ ਵਾਰ ਰਹੀ ਰੁਕਾਵਟ
ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਸੰਜੀਵ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਬੈਂਚ ਨੇ ਸੁਣਿਆ। ਵਕੀਲਾਂ ਵੱਲੋਂ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਕਿ:
- ਆਸਾਰਾਮ ਦੀ ਔਸਤ ਸਿਹਤ ਲਗਾਤਾਰ ਨਰਮ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ
- ਉਮਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਸਨੂੰ ਚਿਕਿਤਸਕ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ
- ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਸਿਹਤ ਸਧਰ ਸਕਦੀ ਹੈ
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਇਲਾਜ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅੰਤਰਿਮ ਜ਼ਮਾਨਤ ਦਿੱਤੀ, ਪਰ ਨਿਯਮਤ ਜ਼ਮਾਨਤ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਿਲੀ ਹੈ।
ਕਿਹੜਾ ਹੈ ਉਹ ਮਾਮਲਾ ਜਿਸ ਲਈ ਕੱਟ ਰਿਹਾ ਸਜ਼ਾ?
2013 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਾਬਾਲਿਗ ਲੜਕੀ ਨੇ ਆਸਾਰਾਮ ਉੱਤੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਆਰੋਪ ਸੀ ਕਿ 15 ਅਗਸਤ 2013 ਦੀ ਰਾਤ:
- ਆਸਾਰਾਮ ਨੇ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕੀਤਾ
ਐਫ਼.ਆਈ.ਆਰ. ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਪੰਜ ਦਿਨ ਬਾਅਦ, 20 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਦਰਜ ਹੋਈ।
1 ਸਤੰਬਰ 2013 ਨੂੰ ਇੰਦੌਰ ਤੋਂ ਆਸਾਰਾਮ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦੇ ਭਾਰੀ ਸਮਰਥਨ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਣਾਓ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਲਗਭਗ 5 ਸਾਲ ਚੱਲੇ ਲੰਬੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ:
- ਅਪ੍ਰੈਲ 2018 ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ
ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ
- ਆਸਾਰਾਮ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਇਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੂੰ ‘ਇਨਸਾਫ਼ ਦਾ ਪਲ’ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ
- ਵਿਰੋਧੀ ਅਤੇ ਪੀੜਤ ਪੱਖ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਿ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਨਿਆਂ ਦੀ ਜੋ ਲੜਾਈ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਹ ਹੋਰ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ
ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਗਿਆਨਾਂ ਦੇ ਮਤਾਬਕ, ਅਗਲੇ 6 ਮਹੀਨੇ ਇਹ ਤੈਅ ਕਰਨਗੇ ਕਿ:
- ਕੀ ਜ਼ਮਾਨਤ ਹੋਰ ਵਧੇਗੀ
- ਜਾਂ ਆਸਾਰਾਮ ਨੂੰ ਮੁੜ ਜੋਧਪੁਰ ਕੇਂਦਰੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ