ਲੁਧਿਆਣਾ – ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸ਼ਹਿਰ ਲੁਧਿਆਣਾ ਬਾਰੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕ੍ਰਾਈਮ ਰਿਕਾਰਡ ਬਿਊਰੋ (NCRB) ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਨਵੀਂ ਰਿਪੋਰਟ ਨੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਖ਼ੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ ਭਾਵੇਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ 34 ਮਹਾਨਗਰਾਂ ਵਿੱਚ 23ਵੇਂ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ, ਪਰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਤਸਵੀਰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ।

ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਅਪਰਾਧਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ 15ਵੇਂ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ। ਸਾਲ 2023 ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 258 ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 84 ਮਾਮਲੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਅਤੇ 93 ਮਾਮਲੇ ਵਿਆਹ ਲਈ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਮੌਜੂਦਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਸਫਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।

🚨 ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ

NCRB ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਅਪਰਾਧਾਂ ਵਿੱਚ ਭੋਪਾਲ (1,188 ਕੇਸ) ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਸਈ-ਵਿਰਾਰ (792), ਫਰੀਦਾਬਾਦ (780), ਗਵਾਲੀਅਰ (603), ਰਾਏਪੁਰ (482) ਅਤੇ ਜੱਬਲਪੁਰ (463) ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ। ਲੁਧਿਆਣਾ 258 ਮਾਮਲਿਆਂ ਨਾਲ 15ਵੇਂ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਰਿਹਾ, ਜੋ ਇੱਕ ਵਿਕਸਤ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆਸ਼ੁਦਾ ਸ਼ਹਿਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਸਥਿਤੀ ਹੈ।

📊 ਕਿਹੜੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਹੇਠ ਦਰਜ ਹੋਏ ਅਪਰਾਧ

ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ ਦਰਜ 258 ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 137 ਕੇਸ ਭਾਰਤੀ ਦੰਡ ਸੰਹਿਤਾ (IPC) ਹੇਠ ਤੇ 121 ਕੇਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੇ ਸਥਾਨਕ ਕਾਨੂੰਨਾਂ (SLL) ਤਹਿਤ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ।
SLL ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਹੇਠ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲੇ ਪੋਕਸੋ ਐਕਟ ਅਤੇ ਜੂਵਿਨਾਈਲ ਜਸਟਿਸ ਐਕਟ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸਨ।

• 4 ਮਾਮਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਕਤਲ ਦੇ (ਇਕ ਰੇਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਤਲ)
• 8 ਮਾਮਲੇ ਛੇੜਛਾੜ ਦੇ
• 4 ਮਾਮਲੇ ਮਾਰਕੁੱਟ ਦੇ
• 2 ਮਾਮਲੇ ਗੰਭੀਰ ਸੱਟਾਂ ਦੇ
• 97 ਮਾਮਲੇ ਅਗਵਾ ਦੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 91 ਮਾਮਲੇ ਲੜਕੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਦੇ ਝਾਂਸੇ ਨਾਲ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸਨ।

😔 ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਬਾਲ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦੇ ਡਰਾਉਣੇ ਅੰਕੜੇ

• 84 ਨਾਬਾਲਿਗ ਲੜਕੀਆਂ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ
• 16 ਲੜਕੀਆਂ ਅਤੇ 8 ਲੜਕਿਆਂ ਦਾ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ
• 8 ਕੇਸ ਬਾਲ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫੀ ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਨਾਲ ਜੁੜੇ
• 8 ਮਾਮਲੇ ਕਿਸ਼ੋਰ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਕੇਅਰਟੇਕਰਾਂ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦੇ
• 1 ਕੇਸ ਬਾਲ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਦਾ ਵੀ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ

ਰਿਪੋਰਟ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਲੁਧਿਆਣਾ ਪੁਲਿਸ ਨੇ 308 ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਬੂਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਨਿਆਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਕੁਝ ਮਾਮਲੇ ਤਥਾਤਮਕ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਜਾਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਖਾਮੀਆਂ ਕਾਰਨ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ।

🩸 12 ਸਾਲਾ ਬੱਚੀ ਦਾ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਕਤਲ – ਸਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਗਿਆ ਮਾਮਲਾ

2 ਸਤੰਬਰ 2023 ਨੂੰ ਭਰੋਵਾਲ ਰੋਡ ‘ਤੇ ਰਹਿੰਦੀ 12 ਸਾਲਾ ਸੰਧਿਆ ਦਾ ਉਸਦੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਰਾਕੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ (22) ਵਲੋਂ ਕੁਲਹਾੜੀ ਨਾਲ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਬਹਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਸੰਧਿਆ ਦੇ ਸਿਰ ‘ਤੇ ਵਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। 4 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਸੰਧਿਆ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵਧ ਰਹੇ ਹਿੰਸਕ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦੀ ਹਕੀਕਤ ਬਿਆਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।

💔 ਰੇਪ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਗਾਈ ਚੇਤਨਾ

• 5 ਦਸੰਬਰ 2023 – 14 ਸਾਲਾ ਲੜਕੀ ਨਾਲ ਗੁਆਂਢੀ ਵਲੋਂ ਜਬਰ-ਜ਼ਿਨਾਹ। ਪਿਤਾ ਦੇ ਸਵੇਰੇ ਮੰਡੀ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੱਚੀ ਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਇਕੱਲੀ ਦੇਖ ਕੇ ਮੁਲਜ਼ਮ ਨੇ ਘਿਨਾਉਣਾ ਕਾਮ ਕੀਤਾ।
• 6 ਅਕਤੂਬਰ 2023 – ਦੋਸਤ ਦੀ 13 ਸਾਲਾ ਬੇਟੀ ਨਾਲ ਰੇਪ, ਦੋਸਤ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਮੇਲੇ ਲੈ ਜਾਣ ਦਾ ਝਾਂਸਾ ਦਿੱਤਾ।
• 1 ਜੁਲਾਈ 2023 – 47 ਸਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਆਪਣੀ 11 ਸਾਲਾ ਭਤੀਜੀ ਨਾਲ ਇਕ ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕੀਤਾ। ਬੱਚੀ ਦੀ ਮਾਂ ਮਰ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਸੀ।

⚖️ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਲਈ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ

ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਸਿਰਫ਼ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੀ ਸਮਾਜਿਕ ਹਕੀਕਤ ਦਾ آئਿਨਾ ਹੈ। ਹਰ ਕੇਸ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀਆਂ ਖਾਮੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਗਿਆਨਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਕੂਲਾਂ, ਮਾਪਿਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਹੋਰ ਭਿਆਨਕ ਰੂਪ ਧਾਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਹਨ — ਜੇ ਹੁਣ ਵੀ ਚੁੱਪ ਰਹੇ, ਤਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪੈ ਸਕਦੀ ਹੈ।