ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਆਪਣੀ ਸਰੀਰਕ ਗੰਧ ਕਿਉਂ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ? ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਸਰੀਰਕ ਖੁਸ਼ਬੂ ਜਾਂ ਗੰਧ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਡੇ ਸਾਬਣ ਜਾਂ ਪਰਫਿਊਮ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਬਣਦੀ, ਬਲਕਿ ਸਾਡਾ ਖਾਣਾ-ਪੀਣਾ, ਸਿਹਤ, ਹਾਰਮੋਨ ਅਤੇ ਜੀਨ ਵੀ ਇਸ ‘ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਸਟਰਲਿੰਗ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਕ੍ਰੇਗ ਰਾਬਰਟਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ “ਸਾਡੀ ਗੰਧ ਸਾਡੀ ਜੈਨੇਟਿਕ ਬਣਤਰ, ਹਾਰਮੋਨ, ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸਫ਼ਾਈ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਦਾ ਮਿਲਿਆ–ਜੁਲਿਆ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ – ਚਾਹੇ ਅਸੀਂ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹਾਂ ਜਾਂ ਬਿਮਾਰ, ਖੁਸ਼ ਹਾਂ ਜਾਂ ਉਦਾਸ।”
🧄 ਖਾਣਾ ਕਿਵੇਂ ਬਦਲਦਾ ਹੈ ਸਰੀਰ ਦੀ ਗੰਧ
ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਖਾਣਾ ਸਰੀਰ ਦੀ ਗੰਧ ਨੂੰ ਦੋ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ —
1️⃣ ਪਚਣ ਤੰਤਰ ਰਾਹੀਂ,
2️⃣ ਚਮੜੀ ਰਾਹੀਂ।
ਪਚਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਖਾਣਾ ਪਚਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਉਸਨੂੰ ਤੋੜਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਬਣਨ ਵਾਲੀਆਂ ਗੈਸਾਂ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣਕ ਤੱਤ ਸਾਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬਾਹਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ — ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚੋਂ ਅਜੀਬ ਗੰਧ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
ਚਮੜੀ ਰਾਹੀਂ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਤੱਤ ਖੂਨ ਰਾਹੀਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਪਸੀਨੇ ਰਾਹੀਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ। ਪਸੀਨਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਗੰਧ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਚਮੜੀ ‘ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਗੰਧ ਬਣਦੀ ਹੈ।
🥦 ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਗੰਧ
ਬ੍ਰੋਕਲੀ, ਪੱਤਾ ਗੋਭੀ, ਫੁੱਲਗੋਭੀ ਵਰਗੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਸਿਹਤ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਤਾਂ ਹਨ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਲਫਰ ਦੇ ਤੱਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਰੀਰ ਦੀ ਗੰਧ ਨੂੰ ਤਿੱਖਾ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਲਸਣ ਅਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਡਾਇਐਲਿਲ ਡਾਈਸਲਫ਼ਾਈਡ ਅਤੇ ਐਲਿਲ ਮੀਥਾਈਲ ਸਲਫ਼ਾਈਡ ਸਾਹਾਂ ਅਤੇ ਪਸੀਨੇ ਦੋਵੇਂ ਵਿੱਚ ਗੰਧ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਪਰ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਲਸਣ ਖਾਣ ਨਾਲ ਭਾਵੇਂ ਸਾਹ ਦੀ ਬਦਬੂ ਵੱਧਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਪਸੀਨੇ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਹੋਰ ਮਨਮੋਹਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਰਦਾਂ ਨੇ ਵੱਧ ਲਸਣ ਖਾਧਾ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗੰਧ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦਿਲਕਸ਼ ਲੱਗੀ।
🍋 ਐਸਪੈਰਾਗਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਐਸਪੈਰਾਗਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਐਸਪੈਰਾਗਿਊਸਿਕ ਐਸਿਡ ਪਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਲਫਰ ਵਾਲੇ ਤੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪਸੀਨੇ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਸ ਗੰਧ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੰਧ ਨਹੀਂ ਬਣਦੀ — ਇਹ ਗੱਲ ਕਿਸੇ ਦੇ ਜੀਨਜ਼ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਲ ਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਖਾਧੀਆਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗੰਧ ਹੋਰ ਸੁਹਾਵਣੀ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਵਰਗੀ ਪਾਈ ਗਈ। 2017 ਦੀ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਸਟੱਡੀ ਮੁਤਾਬਕ, ਐਸੀ ਖੁਰਾਕ ਨਾਲ ਪਸੀਨੇ ਦੀ ਗੰਧ ਹੋਰ ਮਿੱਠੀ ਤੇ ਆਕਰਸ਼ਕ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
🍗 ਮਾਸ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਗੰਧ
ਮਾਸ ਤੇ ਮੱਛੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗੰਧ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਅਮੀਨੋ ਐਸਿਡ ਅਤੇ ਚਰਬੀ ਪਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਸੀਨੇ ਰਾਹੀਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ।
ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਬੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰਾਈਮਿਥਾਇਲਐਮੀਨ ਨਾਮਕ ਰਸਾਇਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਤਿੱਖੀ ਮੱਛੀ ਵਰਗੀ ਗੰਧ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਰੀਰ ਦੁਆਰਾ ਤੋੜਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ “ਫਿਸ਼ ਓਡਰ ਸਿੰਡਰੋਮ” ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ — ਇਹ ਇਕ ਦੁਲਭ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ।
ਚੈਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜਾਨ ਹਾਵਲੀਚੈਕ ਦੀ ਸਟੱਡੀ ਮੁਤਾਬਕ, ਮੀਟ ਨਾ ਖਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗੰਧ ਮੀਟ ਖਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਹੋਰ ਮਿੱਠੀ ਅਤੇ ਘੱਟ ਤਿੱਖੀ ਪਾਈ ਗਈ।
🍷 ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਕੌਫੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਸ਼ਰਾਬ ਨੂੰ ਪਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਐਸੀਟਾਲਡਿਹਾਈਡ ਬਣਦਾ ਹੈ — ਇੱਕ ਤੇਜ਼ ਗੰਧ ਵਾਲਾ ਤੱਤ ਜੋ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਪਸੀਨੇ ਤੇ ਸਾਹ ਰਾਹੀਂ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ।
ਨਿਯਮਿਤ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਨਾਲ ਪੇਟ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੋਵੇਂ ਵਿੱਚ ਬਦਬੂ ਵੱਧਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਡੀਹਾਈਡਰੇਟ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਲਾਰ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘਟਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਕੌਫੀ ਅਤੇ ਚਾਹ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਕੈਫੀਨ ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਪਸੀਨਾ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਗ੍ਰੰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਐਕਟਿਵ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਸੀਨਾ ਵਧਦਾ ਹੈ ਤੇ ਗੰਧ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
🙏 ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਵੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਬਦਲਾਅ
ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਜਾਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਨਾ ਖਾਣ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੇ ਰਸਾਇਣਕ ਤੱਤ ਬਦਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪਸੀਨੇ ਦੀ ਗੰਧ ਹੋਰ ਦਿਲਕਸ਼ ਪਾਈ ਗਈ, ਪਰ ਦੂਜੇ ਅਧਿਐਨਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਾਹ ਦੀ ਗੰਧ ਹੋਰ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
🌸 ਨਤੀਜਾ: ਸਰੀਰ ਦੀ ਗੰਧ – ਇੱਕ ਅਦਿੱਖ ਆਇਨਾ
ਸਰੀਰ ਦੀ ਗੰਧ ਸਿਰਫ਼ ਖਾਣੇ ਜਾਂ ਸਫ਼ਾਈ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ, ਜੀਨ, ਹਾਰਮੋਨ ਅਤੇ ਮਨੋਦਸ਼ਾ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੀ ਪਹਿਚਾਣ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ — ਜੋ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕੌਣ ਹਾਂ, ਕੀ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਵਿਗਿਆਨੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਜੇ ਵੀ ਅਨੇਕਾਂ ਐਸੇ ਤੱਤ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਗਿਆਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ। ਪਰ ਇਹ ਸਾਫ਼ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡਾ ਭੋਜਨ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ, ਆਕਰਸ਼ਣ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਤਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।