ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਸਿਡਨੀ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਸਿਟਾਰੇ ਦਿਲਜੀਤ ਦੋਸਾਂਝ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸਟੇਡੀਅਮ ਕਨਸਰਟ ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਪਲ ਬਣਣਾ ਸੀ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਗਿਆ। ਪੱਛਮੀ ਸਿਡਨੀ ਦੇ ਪੈਰਾਮਾਟਾ ਸਟੇਡੀਅਮ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਇਸ ਸ਼ੋਅ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਸ਼ਕ ਪਹੁੰਚੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ’ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਪਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹ ਕਿਰਪਾਨ ਨਾਲ ਆਏ ਸਿੱਖ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦਾਖਲਾ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਹੀਰੋ-ਸਟੇਟਸ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਦਿਲਜੀਤ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਸ਼ੋਅ ਦੀ ਰੌਣਕ ਵੇਖਣ ਲਈ ਦੂਰਦੁਰੱਤੋਂ ਆਏ ਸਨ। ਸਟੇਡੀਅਮ ਤਕਰੀਬਨ 25,000 ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਕੋਈ ਦਿਲਜੀਤ ਦੀ ਪਰਫਾਰਮੈਂਸ ਦਾ ਆਨੰਦ ਚੱਖਣ ਲਈ ਬੇਤਾਬ ਸੀ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਕਈ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੀਆਂ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ।
ਧਾਰਮਿਕ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ’ਤੇ ਸਵਾਲ
ਸਿੱਖ ਰੀਤ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਕਿਰਪਾਨ ਪੰਜ ਕਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਹਰ ਅਮ੍ਰਿਤਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਲਈ ਅੰਮੋਲ ਤੇ ਅਟੱਲ ਧਾਰਮਿਕ ਪਹਿਚਾਣ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਿੱਖ, ਜੋ ਇਸ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕਰਨ ਆਏ ਸਨ, ਆਪਣੇ ਧਾਰਮਿਕ ਅਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਸਮਝਦਿਆਂ ਕਿਰਪਾਨ ਪਹਿਨੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਪਰ ਸਟੇਡੀਅਮ ਸੁਰੱਖਿਆ ਟੀਮ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਮੰਨਦਿਆਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਜਾਣ ਦੀ ਮੰਜ਼ੂਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ।
ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਕੁਝ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਸਿੱਖ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਪਹਿਚਾਣ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਅਜ਼ਾਦੀ ’ਤੇ ਪ੍ਰਹਾਰ ਦੱਸਿਆ।
ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰਨ ਬਾਵਜੂਦ ਨਿਰਾਸ਼ਾ
ਸਿਡਨੀ ਨਿਵਾਸੀ ਪਰਮਵੀਰ ਸਿੰਘ ਬਿਮਵਾਲ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸੋਨਾ ਬਿਮਵਾਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜਜ਼ਬਾਤ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ:
- ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦੋ ਟਿਕਟਾਂ 200 ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਡਾਲਰ (ਲਗਭਗ ₹11,000 ਪ੍ਰਤੀ ਟਿਕਟ) ਦੀ ਖਰੀਦੀਆਂ
- ਪਰਮਵੀਰ ਸਿੰਘ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਦੀ ਸੱਟ ਕਾਰਨ ਮੁਸ਼ਕਲ ਨਾਲ ਹੀ ਤੁਰ ਪਾ ਰਿਹਾ ਸੀ
- ਫਿਰ ਵੀ ਦਿਲਜੀਤ ਦੋਸਾਂਝ ਨੂੰ ਲਾਈਵ ਦੇਖਣ ਦੀ ਖੂਬ ਅਰਜ਼ੂ ਸੀ
ਜਦੋਂ ਮੈਟਲ ਡਿਟੈਕਟਰ ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ ਉਸਦੀ ਕਿਰਪਾਨ ਡਿਟੈਕਟ ਹੋਈ, ਤਦ ਉਹਨੂੰ ਅੱਗੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਨਾਲ ਦੋਵੇਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਕਨਸਰਟ ਦੇਖੇ ਹੀ ਵਾਪਸ ਲੌਟਣਾ ਪਿਆ।
ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਰੋਸ, ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਕੂਟਨੀਤਿਕ ਪੱਖ ਵੀ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ
ਇਹ ਘਟਨਾ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਰਹੀ। ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰਾ ਇਸਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਪਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਅਭਿਵਿਕਤੀ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਉਲੰਘਣ ਵਜੋਂ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ’ਤੇ ਵੀ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਬਹਿਸ ਵਿੱਚ:
- ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਅਧਿਕਾਰ
- ਪਬਲਿਕ ਵੈਨਿਊਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਰਪਾਨ ਦੀ ਮਨਾਹੀ
- ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਦੁਬਾਰਾ ਸਮੀਖਿਆ
ਇਹ ਸਭ ਮੁੱਦੇ ਹੁਣ ਸਿਆਸੀ ਤੇ ਕੂਟਨੀਤਿਕ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਵੀ ਵਗ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਈ ਸਥਾਨਕ ਲੀਡਰ ਤੇ ਕੌਂਸਲਰ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਉਠਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਹਨ।
ਦਿਲਜੀਤ ਦੋਸਾਂਝ ਦੀ ਚੁੱਪੀ ਨੇ ਵੀ ਵਧਾਈ ਚਰਚਾ
ਅਜੇ ਤੱਕ ਦਿਲਜੀਤ ਦੋਸਾਂਝ ਜਾਂ ਉਸਦੀ ਟੀਮ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਵਿਵਾਦ ’ਤੇ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰਕ ਬਿਆਨ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਭਾਈਚਾਰੇ ਵੱਲੋਂ ਉਮੀਦ ਜਤਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਦਿਲਜੀਤ ਇਸ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮਾਮਲੇ ’ਤੇ ਆਪਣਾ ਸਟੈਂਡ ਸਾਫ਼ ਕਰੇਗਾ।
ਅੱਗੇ ਦਾ ਰਾਹ
ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭੂਮੀ ’ਤੇ ਵੀ ਸਿੱਖ ਪਹਿਚਾਣ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਫਸਦੀ ਦਿਖ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਈਚਾਰਾ ਹੁਣ ਇੱਕ ਵਾਜਬ ਹੱਲ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਅਧਿਕਾਰ ਲਈ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਨਾ ਹੋਣਾ ਪਵੇ।